Psoriasiste Tırnak

İnflamatuar, enfeksiyonel rahatsızlıklar vücutta sadece bir bölgeyi değil, birçok alanı, hatta tüm vücut sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Psoriazis de, kronik seyirli ve sık görülen inflamatuar bir deri hastalığıdır ve vücutta birçok alanı birden etkileyebilir. Psoriaziste en sık görülen semptomlardan birisi kesinlikle tırnak değişiklikleridir. Hatta psoriazis hastalarının yaklaşık yarısında tırnak bulgularına rastlanmaktadır. Tırnak psoriazisi, tedavisi uzun süren ve bazen de başarısızlıkla sonuçlanan bir problemdir.

Psoriazis, yani sedef hastalığı; cilt hücrelerinin yenilenme süresinin gereğinden fazla hızlanması sonucunda ortaya çıkan bir çeşit kronik bağışıklık sistemi hastalığıdır. Sedef hastalığı vücudun pek çok bölümünü etkilemektedir. Psoriazis sebebiyle cilt hücrelerinin normalden hızlı bir şekilde yenilenmesi, deride pullaşma ve kepeklenmeye neden olur. Deride oluşan bu pulların etrafında iltihaplanma ve kızarıklıklar da görülebilir. Sedef hastalığı, yani psoriazis her yaştan ve cinsten insanı etkileyebilirken, genellikle yetişkinlerde görülmektedir. Psoriazis ortaya çıkmasında genetik faktörler çok etkili olduğundan özellikle ailesinde sedef hastası bulunan kişilerin de bu hastalığı geliştirme ihtimali artar. Sedef hastalığı; sanılanın aksine kesinlikle bulaşıcı bir hastalık değildir ve temas durumunda hastalığın sağlıklı kişilere geçmesi gibi bir durum söz konusu olmaz. Sedef hastalığının tam iyileşmesini sağlayan bir tedavi henüz olmamakla birlikte, her geçen gün yeni keşfedilen ilaçlar ile iltihap ve diğer sorunlar azaltılabilmektedir.

Psoriazis hastalarının pek çoğunun tırnaklarının yapısında, şeklinde, kalınlığında veya renginde birtakım değişiklikler olur. Tırnak psoriazisi sorunu, kişinin vücudunun başka bölgelerine de yerleşebilir, sadece tırnaklarda da görülebilir. Psoriazis hastaları yaşam boyu takip edilirse yaşamın bir bölümünde tırnaklarda sorun olma riski ortalama yüzde 80 – 90 civarında olur. Psoriatik tırnak, hastanın yaşamında önemli sosyal ve fonksiyonel bozukluklara yol açabilir. Psoriatik tırnağa sahip olan hastalar hem kozmetik sorunlardan, hem ağrıdan hem de hastalığın mesleklerini engellediğinden şikayet etmekteler.

Psoriazis vakalarında hastanın yaşı, hastalığın devam etme süresi, şiddeti ve psoriatik artritin varlığı ile orantılı olarak sorunun şiddetinde de artış olabilir. Çocukluk çağlarında psoriazisli tırnak çok nadirdir.

Psoriasiste tırnak belirtileri nelerdir?

• · Tırnakta renk değişiklikleri,
• · Lökonişi (tırnakların üzerinde beyazlıklar olması),
• · Tırnakların üzerinde toplu iğne başı büyüklüğünde çukurcuklar,
• · Onikolizis (tırnak altı boşluğu),
• · Yüksük tırnak şekli,
• · Tırnak plağının kalınlaşması,
• · Tırnağın yatağında yağ damlası şeklinde görüntü,
• · Transvers sırtlanma durumları,
• · Beau çizgileri (tırnak üstünde deformasyondan kaynaklı çizikler)
• · Splinter hemorajiler (kan oturması),
• · Subungual hiperkeratoz
• · Psoriatik paronişi (dolama)

Psoriatik tırnak tanısı nasıl konur?

Psoriatik tırnak sorununun tedavisi biraz uzun, zorlu ve kimi zaman da başarısız olabilmektedir. Zira psoriazisin, yani sedef hastalığının tırnaktaki etkisinin tedavisi oldukça güçtür. Öncelikle tanısının tam olarak doğru şekilde yapılması gerekmektedir. Bunun için psoriatik tırnak vakasının hazırlayıcı faktörlerini saptamak için, hastalığın süresi, nasıl seyrettiği, hastanın mesleki özellikleri ve tırnağa yönelik kozmetik ürün kullanıp kullanmadığı gibi pek çok hususun incelenmesi gerekiyor. Bunun yanında deriye ait alanları ve eklemleri de içeren fizik muayene ve tırnak yüzeyinin temizlenmesinden sonra uygun ortamda el ve ayak tırnaklarının muayenesi yapılır. Yukarıda sıralanan belirtilere ek olarak vücudun herhangi bir yerinde var olan psoriatik lezyonların eşlik etmesi ya da aile üyelerinde psoriazis olması durumunda klinik olarak psoriatik tırnak tanısı konabilir.

Psoriatik tırnağa dair klinik bulgular yetersizse ve mantar tetkikleri negatif sonuç veriyorsa tırnak biyopsisi yapılarak tanı konabilir. Bu bağlamda dermatolog sadece ayırıcı tanı için değil, biyopsinin tam yerini bildirmek için de patologla iletişim halinde olur. Tırnak bölümlerinin her biri farklı yapıya sahip olduğundan, her bölümün sorundan etkilenme düzeyinin de birbirinden farklı olduğu unutulmamalıdır.

Psoriatik tırnak nasıl tedavi edilir?

Yukarıda da altı çizildiği üzere psoriatik tırnak tedavisi hasta ve doktor açısından hem çok uzun süreli hem de yeterince tatmin edici sonuçlar vermeyen bir tedavidir. Ancak son yıllarda geliştirilen yeni tedavi yöntemleri bu konuda ilerleme kaydedildiğini göstermekte ve umut vermektedir. Psoriatik tırnak vakalarında tedavi seçimi tırnak psoriazisinin tipine, hastaya ve doktorun kanaatine bağlı olarak değişir.

Psoriatik tırnak tutulumu hafif şiddette ise ya da hastaya herhangi bir rahatsızlık vermiyorsa aslında tedaviye gerek duyulmayabilir. Zaten tedaviye başlanmadan önce hastaya tedavi yöntemi ayrıntılı bir şekilde anlatılmalı ve iyileşmenin hiç de kısa sürede olmayacağı, 4 – 6 ay devam edeceği açıklanmalıdır. Bir de ayak tırnaklarının tedavisinin yaklaşık 1 yıl sürebildiği ve tedavi sonunda yüzde 100 başarının da pek mümkün olmadığının da altı çizilmelidir.

Diğer pek çok sağlık sorununda olduğu gibi psoriatik tırnak vakasında da öncelikle hastalar bu soruna sebep olan ve bunu artıran faktörlerden uzak durmalılar. Bu bağlamda tırnaklar mutlaka travmadan korunmalı, özellikle geniş ayakkabılar giyilerek tırnakla ayakkabı arasında oluşan sürtünme önlenmelidir. Eğer hastada sadece tırnak tutulumu varsa ilk olarak topikal tedavi en uygun olanıdır. Özellikle de tırnak tutulumunun çok şiddeti olduğu durumlarda sistemik tedavi gerekecektir.

Kozmetik sorun varlığında, pitting, onikolizis, yağ damlası görünümü ve subungual hiperkeratoz vakalarında kozmetik ürünler kullanılması daha uygundur. Bu bağlamda ojeler renk değişikliğini saklar, yüzeydeki pürüzlükleri de kısmen kapatır. Tırnaklardaki çukurcukları ve sırtlanmaları kapatmak için polimer yapıda tırnak jelleri çok uygundur. Ancak sanki bir çare gibi görülen protez tırnak ise onikolizisi artırması, eksuda ve skuam birikimi sonucu enfeksiyona sebep olabilmesi nedeniyle önerilmez.

Psoriatik tırnak vakasını yavaşlatmak ve önlemek için genel el bakımı olarak; su, irritan maddeler ya da irritan sıvılarla temas esnasında bu maddelerin onikolitik alana girmesini önlemek için eldiven kullanılmalı, tırnaklar mümkün olduğunca kısa olmalı, tırnak altına kesici aletler sokulmamalıdır. Bu tür durumlarda yumuşak tırnak fırçaları, kısa uçlu tırnak makasları ve bistüri kullanılabilir.