Meyveler Diyete Zarar Verebilir!
Sağlıklı beslenmeden bahsedildiğinde elbette ki ilk sıralardaki besinlerden biri de meyveler. Çocukluğumuzdan beri meyvelerin ne kadar sağlıklı ve ne kadar gerekli olduğuna dair pek çok ifade kulaklarımızda çınlıyor. Rengarenk, çeşit çeşit meyveler ülkemizde her mevsimde semt pazarlarında, marketlerde bizleri bekliyor. Meyveyi hemen herkes de bayılarak yiyor. Tüm bu meyvelere dair olumlu algı ve yönelimler bir yana, son dönemlerde meyvelerin yeterli, dengeli ve kontrollü tüketilmesi gerektiğine dair pek çok fikir ortaya atılmaktadır. Zaten bir besin ne kadar sağlıklı olursa olsun sınırsız değil, kontrollü tüketilmelidir. Ancak meyveler söz konusu olduğunda biraz daha dikkat etmek gerekebilir. Meyveyi doğru zamanda ve yeterli miktarda yemek çok sağlıklıyken, gece geç vakitlerde, büyük porsiyonlar halinde ve tüm gün yemek hem hızlı kilo alımına sebep olması hem de kan şekerinde gereksiz iniş çıkışlara sebep olması dolayısıyla kesinlikle önerilmez.
Meyveler şeker içerir!
Kilo vermek istiyorsak şekerden mümkün olduğunca uzak durmalı ve karbonhidrat alımını da sınırlandırmalıyız. Bunu herkes biliyor artık. Karbonhidratı azaltarak, sağlıklı yağları günlük diyete dahil ederek ana enerji kaynağını sağlıklı yağlardan oluşturabiliriz. Yani şeker içeren besinler, alkolsüz şekerli içecekler, patates gibi kök sebzeler, ayrıca nişasta içeren makarna ve ekmek türevleri kilo verme sürecinde kısıtlanmalıdır. Neredeyse ne kadar sağlıklı oldukları konusunda herkesin hem fikir olduğu meyveler de karbonhidrat bakımından oldukça zengindir. Meyveler özellikle basit şekerler, glukoz ve fruktoz içerdikleri için sağlıklı beslenme sürecinde kısıtlanmalılar. Bu bağlamda elma, kiraz, muz, mango, armut, portakal, kivi, yabanmersini ve erik şeker bakımından oldukça zengin olduğundan bunlar daha dikkatli tüketilmelidir.
Meyvenin zararlı olma sebebi: früktoz, yani meyve şekeri
Meyvenin zararlı etkilerinden bahsedilirken en çok da früktoz içeriğinin yüksek olması üzerinde durulur. İşte bu früktoz gereğinden fazla alındığında obezite, tip 2 diyabet ve metabolik sendrom gibi pek çok probleme yol açabilir. Yüksek früktoz içeriği sebebiyle meyvelerin aşırı tüketimi yetişkin bireyler için ciddi bir problem oluştururken, çocuk ve gençler de bundan olumsuz etkilenmekteler.
Şöyle ki; fiziksel olarak aktif olmayan, yüksek karbonhidrat içerikli beslenen kişiler için yüksek düzeyde früktoz almak zararlı olabilir. Ama ideal kilosunda, sağlıklı ve aktif insanlar için bir miktar früktoz zararlı olmaz.
Früktozun fazlası zararlıdır. Çünkü glikoz gibi tüm hücreler tarafından metabolize edilemez. Früktoz, sadece karaciğer tarafından metabolize edilebilir. Bundan dolayı da früktoz bakımından zengin olan bu meyveler yüksek kalorili beslenme programıyla birlikte alınırsa karaciğer tarafından yağa daha kolay dönüştürülür ve kilo alımı yaşanır.
Fazla meyve yemek kilo verdirmez, kilo aldırır!
Havalar ısınınca her sene diyet, kilo verme süreci başlıyor. Bu anlayışla da özellikle de yaz boyunca kadınlar fit kalmak ve kilo vermek için karpuz, çilek, kiraz, kavun içeren düşük kalorili, tek besin odaklı diyetlerle zayıflamaya çalışıyorlar. Oysaki sadece meyve yiyerek beslenmek zayıflatmaz, tam tersi bir şekilde uzun süre meyve diyeti yapmak kilo vermek yerine kilo aldırır. Çünkü uzun süreli uygulanan meyve diyetleri kalorisi düşük, karbonhidrat içeriği yüksek, proteinden fakir olduğu için vücutta pek çok sağlık problemlerine yol açar. Tek yönlü beslenmek vücut sağlığına zarar vermektedir. Zira metabolizmanın çalışması için günlük alınması gereken amino asitler ve yağ asitleri alınmazsa, protein olmazsa kilo vermek söz konusu olamayacağı gibi bir de; tansiyon düşüklüğü, sinirlilik, kas erimesiyle sonuçlanan birçok sağlık sorunu da ortaya çıkabilir.
Diyette meyve tüketilebilir mi?
Diyette neredeyse her besin tüketilebilir. Ancak dikkatli ve ölçülü olmak gerekiyor. Meyveler de aslında yüksek oranda su ve lif içerir. İçindeki su, vitamin ve lif meyvede bulunan früktozun zararlı etkilerinden kişiyi korumakla beraber, meyvelerin aşırı miktarda tüketimi her zaman vücudun yağlanmasına sebep olur. Bu sebeple de eğer çok düşük karbonhidrat içerikli diyetleri uygulanmıyorsa gün içinde birkaç dilim meyvenin hiçbir zararı olmaz, hatta diyet dönemini daha sağlıklı ve keyifli bir hale gelebilir.