Güneş Koruması Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
Sıcak yaz günlerinde güneşin sıcaklığını teninizde hissetmeyi ve parlak güneş ışığının keyfini çıkarmayı kim sevmez ki! Salgın nedeniyle evlerin içinde geçen uzun bir zamanın ardından, dışarıda vakit geçirmek için her zamankinden daha fazla enerjiniz varsa ve açık hava aktivitelerini sabırsızlıkla bekliyorsanız, güneş koruyucular hakkında yanlış biliyor olabileceğiniz bu yaygın inanışları tekrar gözden geçirin. Çünkü, dışarı çıkmadan önce sizi riske atabilecek güneş maruziyetinden gerçekten korunmaya ihtiyacınız var!
Cilt kanseri, dünya genelindeki en yaygın kanser türlerinden biridir ve her yıl milyonlarca kişiye cilt kanseri teşhisi konur. Ve 30 dakika kadar kısa bir süre için güneş ışınlarına maruz kalmak, cildinize zarar verebilir.
Cildinizi korumak için güneş kremi sürmek ve onu doğru kullanmak hayati önem taşır. Ancak, her güneş kremi her tür UV hasarını önlemez. Ve yüksek enerjili güneş ışınları, cildi yakabilir ve kansere neden olmada rol oynarlar.
Aralarından seçim yapabileceğiniz pek çok güneş kremi var. Ancak, güneş koruyuculara yatırım yapmadan önce, cilt sağlığı ve güvenliği ile ilgili bu efsanelerin farkında olduğunuzdan emin olun!
1.Güneşli olmayan günlerde güneş hasarı olmaz.
Bu, halk arasında yaygın olarak inanılan yanlış inanışlardan biridir. Çünkü, bulutlu, rüzgarlı ve soğuk günlerde de güneş hasarı oluşabilir. Güneş hasarı, sıcaklık değil, UV radyasyonuna maruziyet nedeniyle olur.
Yaz aylarında bulutlu ve soğuk bir gün de sıcak ve güneşli bir güne yakın UV seviyelerine sahip olabilir. Hava rüzgarlıysa ve yüzünüz kızardıysa, güneş hasarı olma ihtimali yüksektir.
2. Daha yüksek SPF’li ürünler daha fazla koruma sağlar.
100 SPF’li güneş kreminin 30 SPF’li bir güneş kreminden 3 kat daha fazla koruma sağladığı düşünülür. Gerçekte ise, 30 SPF’li bir güneş kremi güneş ışınlarının yüzde 97’sini engelleyebilir.
Daha yüksek SPF’ler daha pahalı olsa da, yalnızca yüzde 1-2 daha fazla engelleme sağlar. Ayrıca, hiçbir güneş kremi güneş ışınlarından yüzde 100 koruma sağlamaz.
Kullandığınız güneş kreminin SPF oranının sizi koruyacağı sürenin uzunluğu üzerinde bir etkisi yoktur. Aynı süre, hem 30 hem de 50 SPF için geçerlidir. Koruma süresi, tipik olarak 2 saat veya daha azdır.
3. Araba camları güneş hasarını engeller.
Arabaların ön camları UVA ve UVB ışınlarını engelleyen camdan yapılsa da, yan ve arka camlar için aynı şey geçerli değildir. Bu da, cildin daha derinlerine inebilen UVA ışınlarından değil, UVB ışınlarından koruma sağladığı anlamına gelir.
Amerika’da yapılan bir araştırmada, araba kullanan kişilerin, güneşe maruz kalan taraflarında cilt kanserine yakalanma riskinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bu nedenle, arabada daha fazla zaman geçirecekseniz; uzun kollu koruyucu giysiler giymek ve güneş kremi kullanmak faydalı olacaktır.
4. Kıyafetler güneş ışınlarını engeller.
Güneşten korunma söz konusu olduğunda, kıyafetlerinizin türü önemlidir. Daha parlak ve daha koyu renkler, daha fazla UV ışını emer. Bu nedenle, beyaz veya pastel tonlardan daha fazla güneş koruması sağlarlar. Ayrıca daha sıkı dokumalara sahip, daha yoğun kumaşlar da daha fazla koruma sağlar.
Bununla birlikte, vücudunuzun ne kadar çok bölümünü kaplarsanız o kadar iyidir. Geniş kenarlı şapkalar, yüzü ve boynu gölgelemeye yardımcı olur. Ayrıca, gözlerinizi korumak için UV filtreli güneş gözlüğü kullanmalısınız.
5. SPF’li makyaj malzemeleri kullanırken güneş kremi sürmeye gerek yoktur.
Makyaj malzemeleri, 30 SPF veya daha yüksek olarak etiketlenmedikçe, uzun süre güneşe maruz kalacaksanız, makyaja başlamadan önce güneş kremi sürmelisiniz. Çoğu makyaj malzemesinin koruma sağlamadığı ya da önerilen 30 SPF’ten çok daha düşük bir koruma sağladığını unutmayın.
Güneşte uzun süre kalmanız gerekiyorsa mutlaka bir güneş kremi kullanın. Ve sadece sabahları günde 1 kez değil, her 2 saatte bir tekrar uygulayın.
6. Bol güneş ışığı D vitamini eksikliğini önlemek için önemlidir
Daha fazla D vitamini almak için kendinizi potansiyel olarak zararlı UV ışınlarına maruz bırakmamalısınız.
Araştırmalar, güneşe uzun süreli maruz kamanın D vitamini seviyelerini arttırmadığını ancak cilt kanseri riskini arttırdığını göstermektedir. Günlük görevlerinizi yerine getirirken, sadece birkaç dakika güneşe maruz kalarak yeterli D vitamini alabilirsiniz. Bununla birlikte, güneşin en yoğun olduğu saatlerde cildinizi koruyarak cilt kanseri riskinizi azaltmak önemlidir.
7. Cilt kanseri hakkında endişelenmeye gerek yok çünkü tedavisi kolaydır
Cilt kanseri tedavisi, basit bir cilt yanığından çok daha ciddidir. Tedavi, kemoterapi içerebilir ve kalıcı yara izi ile sonuçlanabilir. Ayrıca, vücudunuzun diğer bölgelerine yayılabilir.
Bu nedenle, vücudunuzdaki yeni oluşan benler ve mevcut benlerdeki değişiklikler konusunda dikkatli olmalısınız. Yeni veya değişen bir şey fark ederseniz hemen bir uzmana görünün. Ve unutmayın, önlemek her zaman tedaviden daha kolaydır!
8. Güneş kremi sürmek D vitamini eksikliğine neden olur
Cildiniz güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini üretir. UVB ışınları, ciltteki bir proteinle etkileşir ve onu D vitamininin aktif formu olan D3 vitaminine dönüştürür.
Güneş kremini iyi uygulasanız bile, yine de güneşin UVB ışınlarının yüzde 2-3’ünün cildinize ulaşmasına izin vermiş olursunuz. Ve vücudunuzun D vitamini üretmesi için çok az ihtiyacı vardır. Bugüne kadar hiçbir araştırma, günlük olarak uygulanan güneş kremlerinin D vitamini eksikliğine neden olduğunu bulmamıştır.
9. Bronzlaşırken yanmıyorsanız, güneş kremine ihtiyacınız yok.
Güvenli bronzluk diye bir şey yoktur! Cilt bronzlaşırken kızarıklık veya soyulma olmasa bile, cilt hücreleri için çok zararlıdır. Kolayca bronzlaşıyor olsanız bile, hala cilt kanseri riskiniz vardır ve hala güneş koruyucu kullanmanız gerekir.
10. Evde kendi güneş kreminizi yapabilirsiniz.
Bu, kötü bir fikir olabilir. Güvenilir markaların güneş kremleri; güvenlik, etkinlik ve formülasyon kalitesi için çok yüksek düzeyde düzenlenmiştir. Bu nedenle, onları ev yapımı güneş kremleri ile karşılaştırmak mümkün değil.
Ev yapımı bir güneş kreminin SPF seviyesini ölçemezsiniz. Yine de, cildinize nüfuz eden belirli bir bileşen ile ilgili bir endişeniz varsa, çinko oksit veya titanyum dioksit içeren mineral bir güneş kremi kullanabilirsiniz. Mineral güneş kremleri, cildiniz tarafından emilmediğinden, sizi cilt kanserinden kurtarmak dışında hiçbir şey yapma konusunda endişelenmenize gerek yoktur.
Kaynaklar
Busting myths: 9 misconceptions about sunscreen and sun safety https://www.cancercenter.com/community/blog/2021/06/busting-myths-sun-safety
5 Dangerous Sunscreen Myths You Should Stop Believing This Summer https://www.prevention.com/health/a36622935/sunscreen-myths/
10 myths about sun protection https://www.cancer.org.au/cancer-information/causes-and-prevention/sun-safety/10-myths-about-sun-protection