Cilt Kanserleri
Cilt kanseri (cilt hücrelerinin anormal büyümesi) çoğunlukla güneşe maruz kalan bölge üzerinde gelişir. Fakat bu yaygın kanser formu, cildinizin normalde güneş ışığına maruz kalmayan bölgelerinde de oluşabilir. Bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve melanom olmak üzere üç ana deri kanseri türü vardır.
Ultraviyole (UV) ışınlarına maruziyeti sınırlandırarak veya önleyerek cilt kanseri riskini azaltabilirsiniz. Cildinizi şüpheli değişiklikler için kontrol etmek, en erken aşamalarında cilt kanserini tespit etmeye yardımcı olabilir. Cilt kanserinin erken tespiti, başarılı cilt kanseri tedavisi için size en büyük şansı sunar.
Cilt kanseri nerede gelişir?
Cilt kanseri öncelikle saç derisi, yüz, dudaklar, kulaklar, boyun, göğüs, kollar ve eller dahil olmak üzere güneşe maruz kalan cilt bölgelerinde gelişir. Ama aynı zamanda avuç içinde, tırnaklarınızın veya ayak tırnaklarınızın altında ve genital bölge gibi gün ışığını nadir gören bölgelerde de görülür
Cilt kanseri, koyu tenli olanlar dahil olmak üzere tüm cilt tonlarındaki insanları etkiler. Melanom, koyu ten rengine sahip insanlarda ortaya çıktığı zaman, normal olarak güneşe maruz kalmayan bölgelerde, örneğin avuç içlerinde ve ayak tabanları gibi yerlerde oluşma olasılığı daha yüksektir.
Cilt kanserlerini melanom ve melanom dışı deri kanserleri olarak ayırabiliriz
Melanom dışı deri kanserleri
En sık BCC( bazal hücreli karsinom) ve SCC ( Skuamoz hücreli karsinom) görülür. Özellikle açık tenli insanlarda, çiftçilerde, açık alanda çalışan kişilerde ve güneş ışınlarına en çok maruz kalan alanlarda gelişir
Melanom
Melanom vücudunuzda, direk ortaya da çıkabilir, veya mevcut bir ben üzerinde de gelişebilir. Melanom genellikle yüzde veya etkilenen erkeklerin gövdesinde görülür. Kadınlarda, bu tip kanser genellikle alt bacaklarda gelişir. Hem erkeklerde hem de kadınlarda, güneşe maruz kalmamış cilt bölgesi üzerinde de melanom oluşabilir.
Melanom, herhangi bir cilt tonundaki insanları etkileyebilir. Koyu ten rengi olan insanlarda, melanom, avuç içlerinde veya ayak tabanlarında veya tırnakların altında da meydana gelebilir.
Ne Zaman Doktora Görünmelisiniz?
- Koyu beneklerle birlikte büyük kahverengimsi nokta
- Rengi, boyutu veya dokusu değişen ben
- Şekilsiz kenarlı ve kırmızı, beyaz, mavi veya mavi-siyah görünen kısımlara sahip küçük bir lezyon
- El, ayak parmaklarının altında veya ayak parmaklarında koyu lezyonlar veya mukoza üzerinde ağız, burun , vajina veya anüs bölgesinde lezyonlar
- Cildinizde sizi endişelendiren herhangi bir değişiklik örneğin oynamadığınız halde 2 haftadan fazla devam eden bir yara, mevcut beninizde kanama, beninizin büyümesi, renk değiştirmesi gibi bir durumda , cilt oktorunuzdan randevu alın. Tüm cilt değişikliklerine cilt kanseri neden olmaz. Bir sebep belirlemek için doktorunuz cilt değişikliklerinizi araştıracaktır.
Ultraviyole ışınlar ve diğer potansiyel sebepler
Cilt hücrelerindeki DNA hasarının çoğu güneş ışığında ve solaryumda kullanılan ışıklarda bulunan ultraviyole (UV) radyasyonundan kaynaklanır. Fakat güneş ışığına maruz kalmayan cilt üzerinde gelişen cilt kanseri açıklanmamaktadır. Bu, toksik maddelere maruz kalmak veya bağışıklık sisteminizi zayıflatan bir durum gibi diğer faktörlerin cilt kanseri riskine katkıda bulunabileceğini gösterir.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Cilt kanseri riskini artırabilecek faktörler şunlardır:
- Açık ten: Ten rengi ne olursa olsun, herkes cilt kanseri olabilir. Bununla birlikte, cildinizde daha az pigment (melanin) bulunması, UV radyasyonuna karşı daha az koruma sağlar. Sarışınsanız ya da kızıl saçlarınız ve açık renkli gözleriniz varsa, koyu tenli bir insandan daha fazla risk altında olursunuz.
- Güneş yanığı geçmişi: Çocukluk döneminde veya gençlikte birden fazla kere güneş yanığı sorunu yaşamak, yetişkinlikte cilt kanseri geliştirme riskinizi artırır. Yetişkinlikte güneş yanığı da bir risk faktörüdür.
- Aşırı güneşe maruz kalma: Güneşte önemli miktarda zaman geçiren herkes, özellikle cilt, güneş koruyucu veya giysi ile korunmuyorsa, cilt kanseri geliştirebilir. Bronzluk, cildinizin aşırı UV radyasyonuna verdiği hasar tepkisidir.
- Benler: Displastik nevus adı verilen çok sayıda ben veya anormal ben taşıyan insanlar, daha çok cilt kanseri riski taşırlar.
- Prekanseröz deri lezyonları: Aktinik keratoz olarak bilinen cilt lezyonlarına sahip olmak cilt kanseri gelişme riskinizi artırabilir. Bu prekanseröz deri büyümeleri, tipik olarak, kahverengiden koyu pembe renge kadar değişen sert, pullu yaralar olarak görünür. Açık tenli insanların yüzlerinde, kafalarında ve ellerinde çok yaygın görülür.
- Zayıf bağışıklık sistemi: Zayıf bağışıklık sistemi olan kişilerde cilt kanseri gelişme riski daha yüksektir.
- Radyasyona maruz kalmak: Egzema, sedef gibi cilt rahatsızlıkları için Puva tedavisi gören kişiler, özellikle bazal hücreli karsinoma olmak üzere cilt kanseri riskinde artış yaşayabilirler.
Ayrıca arsenik gibi belirli maddelere maruz kalmak, cilt kanseri riskini artırabilir.