Sivilceleri Sıkmak Doğru mudur?
Sivilcelerin ciltte ortaya çıkış öyküsü neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Aslında sivilcelerin ciltte en istenmeyen oluşumlardan biri oldukları da bir gerçektir. Zira ortaya çıktığı her yaştan kişide hem estetik hem de psikolojik problemlere sebep olabilen sivilce ciltteki sağlıksız durumların göstergesidir.
Kişinin özellikle yüz, omuz, sırt, boyun, göğüs ve üst kol bölgelerinde sivilcelere rastlamak mümkündür. Bu sivilceler kronik, inflamatuar bir cilt rahatsızlığının görünen halidir. Sivilceler genellikle yağlı ciltlerde sıkça karşılaşılan, gözeneklerin yağ ile tıkanması ve bu yağlar ile beslenen bakterilerin birikmesi ile meydana gelen cilt problemleridir. Bu şekilde ciltteki gözenekler tıkandığında sivilce adı verilen iltihaplı kabarcıklar ortaya çıkıyor.
Sivilce neden olur?
Başta ergenlik çağındakiler olmak üzere neredeyse her yaşta hormonsal problemler yaşayanlarda sivilce sorunu görülebilmektedir. Sivilceler; kıl folikülleri olarak bilinen derideki küçük delikler tıkandığında ortaya çıkmaktadır. Cilt yüzeyinin yakınında bulunan küçük bezler yağ bezleridir. Cilt ve saçların kurumasını önlemek için Ssbasöz bezler saçları ve cildi yağlandırır. Bu işlemi de sebum adı verilen yağlı bir madde üreterek yapar. İşte bu bezler çok fazla sebum ürettiğinde de sivilce oluşur. Ciltte aşırı miktarda üretilen sebum, ölü cilt hücreleriyle karışır ve her iki madde de follikülde tıkanmaya sebep olur. Burada tıkanan follikül, cildin yüzeyine yakınsa siyah nokta oluşur, deri üzerinde yaşayan normalde zararsız bakteri, papüller, püstüller, nodüller veya kistlere neden olan tıkanmış folikülleri kirletebilir ve enfeksiyon oluşabilir. Bu tür bir durumda da sivilce meydana gelir.
Genel olarak sivilce oluşumunda; hormonsal sorunlar, kullanılan ilaçlar, genetik özellikler, androjen ve lityum içeren bazı ilaçlar, kalitesiz kozmetik ürünler, ani hormonsal değişiklikler, yoğun stres, adet dönemi, epilepsi önleyici bazı ilaçlar, çok sıkı kafa bandı, bere, şapka veya sırt çantası gibi cilt alanına baskı uygulayan nesnelerin kullanımı etkin rol oynamaktadır.
Hormonsal bozukluklar sivilce oluşumunu tetikler!
Sivilce oluşumunda ana nedenin, androjen seviyelerindeki artış olduğu bilinmektedir. Androjen, ergenliğin başlamasıyla yükselen ve kadınlarda östrojene dönüşen bir hormondur. Androjen seviyelerinin yükselmesiyle de deri altındaki yağ bezleri büyür, büyüyen bezler daha fazla sebum üretir, fazla sebum ise gözeneklerdeki hücresel duvarlarını yıkarak ve bakteriler de işin içine katılınca sivilce ortaya çıkar.
İlaç kullanımı sivilceye sebep olabilir!
Sivilce oluşumunu tetikleme riski olan ilaçlar; androjen, lityum, yüksek dozda B12 ve kortikosteroid içerikli olanlardır. Bu tip ilaçlardan birini kullanan kişilerin cildinde kısa sürede sivilceler oluşmaya başlar, bu durumda da doktordan alternatif ilaçlar önermesi istenebilir.
Sivilcelerin sıkılması neden önerilmez?
Ciltte, hele bir de çok görünen bir yerde sivilce çıktığında onu acilen sıkma dürtüsü ortaya çıkıyor. Oysaki evde bilinçsiz ve kontrolsüzce sivilcelerin sıkılması hiç de doğru bir yaklaşım değildir. Sivilce tedavisi için gidilen doktorlar, uzmanlar da sivilceleri bazen sıkarak tedavi edebilmekteler. Ancak burada zamanlama ve sıkma tekniği çok önemlidir. Şöyle ki; henüz başlangıç halinde, daha katı halde olan bir sivilceye müdahale edilirse bu durumda iltihap deri altına kaçabilir, orada yayılabilir. Yanlış zamanda ve yanlış bir teknikle sıkılan sivilcede deri altına kaçan yağ ve iltihap tıpta yabancı cisim reaksiyonu adı verilen çok kötü bir deri reaksiyonunu tetikleyebilir. Bu tür bir durumda da ciltte ciddi belirgin izler ve sürekli tekrarlayan şişliklere ortaya çıkabilir. İşte bu sebeple de sivilce belirgin sarı olarak gözüken “patladı patlayacak” aşamaya gelmeden, banyoda buharda yumuşayıp hafif bir dokunuşla çıkarılacak kadar olgunlaşmadan müdahale yapılmamalıdır. Bunun zamanını ve tekniğini de evde herkesin tam olarak ayarlayabilmesi mümkün olmayacağı için bu tür bir uygulamadan kaçınmak gerekir. Öncelikle sivilceye yatkın bir cildiniz varsa önlemlere dikkat etmek, önlemlere rağmen oluşan şikayetlerde ise dermatologdan destek almak, ilerde oluşacak sivilce izleri için önemlidir.