Egzema ( dermatit)

 Egzema nedir?

Egzema, deride kaşıntılı beyaz kepeklenmelerin olduğu kırmızı/ pembe  lezyonlar ile seyreden ve toplumda çok sık rastlanan bir deri hastalığıdır. Bazen bu tabloya sulantılı lezyonlar, bazen de kabuklu yaralar eşlik eder. Ortaya çıkma nedenine göre ve yerleşim yerine göre çeşitli isimler alır

Egzemanın kaç türü vardır?

• Seboreik egzema (seboreik dermatit) : Özellikle genç erişkinlik döneminde ve daha çok erkeklerde, sıklıkla saçlı deri, yüzde burun kenarları, alın ve çenede, sırt ve gövdede ise daha çok orta hatta kırmızı zeminde sarı yağlı görünümde kepeklerin olduğu plaklar şeklindedir.
• Atopik egzema : Özellikle çocukluk çağında, yüzde yanaklar, vücutta ise kol içleri, dizkapakların iç kısmı, bez bölgesi gibi terleyen, nemli kalan alanlarda gözlenen egzema şeklidir
• Nummuler Egzema : Sıklıkla alt bacakta görülen, yuvarlak veya oval şekilli lezyonladır. Kuru derili kişilerde sık rastlanır. Tedavide özellikle nemlendirme önemlidir.
• Dishidrotik Egzema : El içi, ayak tabanı ve parmaklarda içi su dolu kesecikler ile birlikte egzema bulgularının da mevcut olması durumudur. Kesin nedeni belli olmasa da nikel alerjisi, stres ve terleme problemleri üzerinde durulmaktadır
• Nörodermatit : Stres karşısında özellikle elin kolay ulaşabildiği vücut alanlarında görülür. Kaşıntı kişiyi oldukça rahatsız eder. Sadece egzema tedavisi değil, psikoterapi de önemlidir.
• Staz agzeması : Diğer adı ile varis egzeması, varislerin bulunduğu alanlarda staza bağlı damar içi sıvının dışarı çıkması ve bu alanda egzemaya sebep olması durumudur. Altta yatan neden varisler olduğu çin tedavide kalp damar uzmanlarının da desteğini almak önemlidir
• Kontak (temas) egzeması : Kimyasal ve iritanlar ile temas sonrasında temas edilen yerde gelişen, sonrasında ise temas devam ederse yayılabilme potansiyeli olan bir egzema şeklidir. Bu iritanlar, sabunlar, deterjanlar, kozmetik ürünler, saç boyaları olabilir

Egzemanın evreleri nelerdir?

Egzemanın 3 evresi vardır ve her dönemin bulguları farklıdır.

• Akut evre : Kızarıklık, kaşıntı yanmanın eşlik ettiği dönemdir
• Subakut evre : Lezyonlar daha çok kepekli ve kabukludur
• Kronik evre  : Deri artık kuru ve kalınlaşmıştır. Deride çatlamalar, renk değişiklikleri olmaya başlar. Zaman içerisinde deri bütünlüğü bozulduğu için bu çatlaklardan mikroorganizmalar girerek sekonder infeksiyonlara neden olabilir. İltihaplara kanama ve ağrı da eşlik edebilir

Egzema bulaşıcı mıdır?

Egzema bulaşmaz fakat ailesel geçişli olabildiği için ailesinde egzema olan kişilerde görülme sıklığı daha fazladır

Egzemanın tanısı nasıl konur?

Tecrübeli bir dermatolog tanıyı kolayca koyar. Sebebi araştırırken hasta ile konuşmak son derece önemlidir. Çünkü hastadan alınacak yanıtlar, sebebi bulmakta ve ortadan kaldırmakta yardımcı olacağı gibi hastalığı tedavi etme konusunda da oldukça yardımcı olacaktır.

Yapılan yama testi(patch test) egzemada neden olan ajanı bulmak konusunda önemli bir labaratuvar yöntemidir. Uygun vakalarda dermatoloji uzmanı sırta yapıştırdığı patch test sonucu ile size uzak kalmanız gereken ajanlar hakkında bilgi verecektir.

Egzema nasıl tedavi edilir?

• Egzemada tedavi öncelikle sebebe yönelik olmalıdır. Stres, güneş, kimyasallar, elleri sık yıkamak gibi sebeplerden uzak kalmak önemlidir. Beraberinde parfümsüz saf, iritan olmayan nemlendiriciler düzenli kullanılmalıdır. Özellikle her eli yıkamak veya duş alma sonrası cildi nemlendirmek oldukça önemlidir
• Egzemada en sık topikal kortizonlu kremler kullanılır. Bunların bir dermatolog gözetiminde kullanılması son derece önemlidir. Çünkü kortizonlu kremler potenslerine göre kullanılır ve bu kullanımda vücut alanları, kullanılma süresi ve miktarı eğer doğru ayarlanmaz ise hastada problem oluşabilir.
• Hastalığın durumuna göre ağız yolu ile antihistaminik tedaviler veya kortizon tabletler kullanılabilir
• Hafif güneşin tedavi edici etkisi olabilir, fakat güneş altında çok kalmak cildinizi kurutacağı için egzemanızın artmasına da neden olabilir.
• Egzema tedavisinde psikoterapi de önemlidir. Çünkü stres tüm egzema türlerinde tetikleyici rol oynar.